ĐIỂM 10 GIAN DỐI HÔM NAY LÀ ĐIỂM 0 THỰC SỰ CHO NGÀY MAI.

ĐIỂM 10 GIAN DỐI HÔM NAY LÀ ĐIỂM 0 THỰC SỰ CHO NGÀY MAI.
Ngày xưa thời còn đi học tôi thấy điểm mười quý giá bao nhiêu, thì bây giờ khi chứng kiến sự lạm phát phi mã của những cơn mưa điểm mười, bằng giỏi……của các bạn học sinh bây giờ nhất là trước mỗi mùa thi tuyển, xét tuyển, tôi lại cảm thấy một sự ớn lạnh và những lo lắng không hồi kết cho một thế hệ đang lớn lên.

Phải chăng học sinh của chúng ta đang học ngày càng tốt lên, thành tích ngày càng xuất sắc hơn? Nếu quả thật như vậy thì đó là điều đáng mừng của cả đất nước chứ không phải riêng ngành giáo dục nữa. Nhưng thực tế có vẻ không phải như vậy?

Chắc chắn không riêng một mình thầy Văn Như Cương bối rối khi gặp hàng trăm hồ sơ lớp 6 điểm tuyệt đối khi xét tuyển chuyển cấp, mà rất nhiều những người làm giáo dục chân chính sẽ đều thấy giật mình với công nghệ “tráng men” học bạ đến mức đẹp không tì vết: Toán 10 – Tiếng Việt 10 suốt 5 năm học đầu đời. Điều mà tất cả những ai đã từng xách cặp đi học đều hiểu rằng đó là một điều cực kỳ hiếm hoi và không thể nào phổ biến đến mức độ đại trà như vậy.

Trong giáo dục, nếu như hình thức thi cử hay xét tuyển nào đó không còn thực hiện được chức năng sàng lọc và tuyển chọn được đúng đối tượng thì rõ ràng thì chứng tỏ hệ thống đó đã không còn hiệu quả và cần phải được đánh giá lại một cách nghiêm túc, và thậm chí là thay thế. Ở đây, có thể thấy rõ hệ thống tiêu chí xét tuyển vào THPT dựa trên học bạ đã bị vô hiệu hóa bởi “tình yêu thương con cái vô bờ bến nhưng sai cách” của số đông phụ huynh học sinh. Sự lúng túng của các nhà trường là dễ hiểu bởi lẽ xét tuyển thì buộc phải dựa vào tiêu chí những thành tích trước đó của học sinh, không thể nói điểm 10 của trường A là kém giá trị hơn trường B. Còn nếu trở lại hình thức thi tuyển, lại vòng luẩn quẩn học thi-ôn thi-luyện thi không hồi kết mà cuối cùng học sinh phải chịu những áp lực vượt quá sức của các em mỗi mùa tuyển sinh. Không có hình thức tuyển sinh nào mà không có những mặt hạn chế nhất định, do đó vai trò điều phối và định hướng của cơ quan quản lý giáo dục các địa phương là rất quan trọng bất kể lựa chọn phương án nào. Đừng để các trường phải lẻ loi và lúng túng trong những cơn mưa điểm 10 bủa vây nhưng chúng ta đáng thấy.

Những đó mới chỉ là câu chuyện của những nhà quản lý giáo dục, nhưng sâu hơn nữa đó là những thành trì quan điểm vô cùng sai lệch đang hiện hữu và lan tràn trong hàng ngũ “thủ phạm” của những cơn mưa điểm 10 bất thường này.
Nếu cần phải một lần nữa phải vạch mạch chỉ tên ai đã có công tích cực phá hỏng hệ thống giáo dục và thi cử của chúng ta hiện nay, thì chắc chắn sẽ vẫn là tư tưởng háo danh, và tầm nhìn không-cần-ngày-mai của đông đảo các bậc phụ huynh Việt; bởi có cầu thì mới có cung. Các thầy cô giáo không lỏng tay chấm điểm sau một đêm, và ban tổ chức các cuộc thi cũng không tự nhiên dễ dãi với tất cả thí sinh…..nếu như không có một nhu cầu bất thành văn từ những ông bố bà mẹ bất chấp tất cả để con được học trường ngon lớp xịn. Và trong sự bất chấp của họ, có cả việc xé bỏ bài học đạo đức đầu đời về sự trung thực và tự trọng ngay trước mắt con cái. Người lớn tham lam với những cái áo phao điểm số trùm vội lên người con trẻ mà chẳng hề nghĩ rằng chỉ có “bơi” thực lực với đúng năng lực của mình, các con mới có thể đi trên một lối đi bền vững tới thành công, hơn là để các con sau này chới với giữa những cái phao tem mác chắc chắn xịt mà bố mẹ quýnh quáng mua vội vì sợ con mình không bằng “con nhà người ta”.

Là một nhà tuyển dụng, tôi không biết bao giờ mới hết được cảm giác ngao ngán trào dâng trước những bộ hồ sơ xin việc đẹp không tì vết,nhưng lại không biết phải trả lại các em về cấp học nào để học lại cho phù hợp. Và có lẽ nỗi ngao ngán của tôi nó sẽ còn kéo dài mãi nếu như cái vòng luẩn quẩn xin –cho đầy tiêu cực đang đeo bám hệ thống thi cử của chúng ta không chấm dứt.

Trước đây toàn dân nỗ lực phổ cập văn hóa các cấp, từ xóa mù đến phổ cập tiểu học, và bây giờ cũng chính toàn dân chạy đua dữ dội hơn, quyết liệt hơn để phổ cập một thứ mà người ta đang rất ưa chuộng để làm tiêu chí đánh giá một gia đình thành đạt: phổ cập học sinh giỏi – một phong trào phổ cập đáng sợ mà thế giới khó lòng tưởng tượng nổi: cha mẹ Việt làm thế để làm gì???

Tôi có niềm tin rằng nếu để cho các trường được quyền thi tuyển và tổ chức thật nghiêm túc, loại bỏ yếu tố học bạ thì chắc chắn những cơn mưa điểm 10 này sẽ nhanh chóng ngớt. Hãy để khi con em chúng ta ra trường, nhìn lại cuốn học bạ dù xấu dù đẹp như những kỷ niệm đáng nhớ của thời học sinh hơn là những bằng chứng gian dối từ khi mới chập chững nơi học đường.

Thời đại ra ngõ gặp bằng đỏ, cả lớp được điểm 10, chúng ta đang bình thường hóa những chuyện bất thường, và con cái chúng ta có thể có một tương lai bình thường trong một sự nuôi dạy bất thường như thế của cha mẹ và thầy cô – những người dìu dắt đầu tiên trong cuộc đời.
Hãy dũng cảm cho con em chúng ta được là chính mình, học theo thực lực phát triển đúng tầm
Hãy dũng cảm cho con được học “trường làng” “trường tuyến dưới” nếu như những cuộc đua trường lớp kia làm con mệt mỏi.
Điểm mười giả dối hôm nay là điểm không ngày mai cho tương lai con em của bạn.

Hoàng Huy,

by hoanghuyuk

SỰ TÍCH CANH CUA NẤU VỚI CỦ CẢI

SỰ TÍCH CANH CUA NẤU VỚI CỦ CẢI

Mấy hôm nay dân mạng lại được dịp lên đồng như mọi khi: cười cợt có, chửi rủa có, dè bỉu có khi một người chơi gameshow truyền hình "Ai là triệu phú?" chẳng may không biết El Nino là gì, và lỡ dại trả lời canh cua nấu với……………..củ cải.
Nếu bạn ấy mù chữ chắc ít người cười hơn, cái tội lớn nhất mà dân mạng tự kết án bạn ấy là.......làm kỹ sư ô tô mà lại dám không biết canh cua phải nấu với gì??? Ai cho ngươi cái quyền không biết một điều ai cũng biết như thế?
Mình không thấy bạn ấy có gì đáng buồn cười cả, vì đó đâu phải câu chuyện hiếm ngày nay, chẳng qua là lên TV thì thành câu chuyện cười thôi.
Mình chỉ thấy buồn cười là rất nhiều người quy kết đổ lỗi cho nhà trường, cho nền giáo dục này nọ, đổ lỗi cho những thứ vô cùng to tát vĩ mô mà thực ra nguyên nhân rất đơn giản, ngày nào cũng thấy.
Nhà trường không có trách nhiệm phải dạy canh cua phải nấu với rau đay, chỉ có bữa cơm gia đình dạy điều đó.
Giáo viên không dạy học sinh phải nấu cơm như thế nào, chỉ có cha mẹ sẽ dạy những điều đơn giản ấy.
Thế hệ canh-cua- nấu-với- củ -cải không phải đến 8x hay 9x -10x mới xuất hiện nhưng đặc biệt nở rộ ở thời gian này, khi ở các thành phố lớn cho tới các vùng thị xã phát triển, trẻ con đâu có còn được là trẻ con, mà đều đã biến thành ngựa đua, trong khi nài ngựa nhẫn tâm nhất không ai khác lại chính là các bậc phụ huynh.

Thế hệ này có những ông bố bà mẹ nghĩ rằng chỉ cần con được học sinh giỏi, chỉ cần con có bằng kỹ sư hay đại học gì đó là con 100% hạnh phúc. Bé ở nhà có Mẹ hoặc có người giúp việc, lập gia đình có người giúp việc; con cứ việc học, thế giới để bố mẹ và người giúp việc lo. Bữa ăn chiều của các em là những chiếc bánh mỳ - nắm xôi gặm vội trên yên xe bố mẹ chạy cho kịp giờ học thêm sau giờ học chính. Cảnh này là một trong những cảnh buồn nhất trên đường phố Sài Gòn mà mình thấy mỗi ngày.

Ở thế hệ này, chuyện biết luộc gạo thành cơm nhưng không hề biết nấu đến một món ăn ra hồn chẳng có gì hiếm. Và điều đáng buồn hơn cả, đó là: thế hệ này sẽ ngày càng đông đảo hơn khi tuổi thơ của các em đang bị các ông bố bà mẹ đổ xô bán rẻ cho những tấm giấy khen, thành tích trên trường lớp. Bởi lẽ, con không may mà học dốt, bố mẹ lấy gì mà khoe nhau, khi mà cái thời khoe nhà, khoe xe đang dần thoái trào, thì khoe con lại trở thành phong trào thời thượng. Lo tương lai con không thành đạt một, nhưng lo mình không thành đạt trọn vẹn lại là gấp đôi.
"Cháu nó có vào được Ngoại thương không? Sau này định làm cái Master ở nước nào....."
"Cái gì, chỉ học trung cấp nghề thôi ah, chết chết, sao anh chị lại để thế sao được...."
Đấy- chuyện đấy còn đáng cười gấp vạn lần canh cua nấu với củ cải.

Vốn sống của mỗi người ngoài kiến thức tường minh (knowledge) – những điều học qua sách vở và trải nghiệm (experience) – những điều tự thân trải qua thì gốc rễ đầu tiên vẫn là những điều thường thức những điều phần đông mọi người đều biết mà tiếng Anh hay gọi là “Common sense”. Và khi bản thân và môi trường giáo dục gần gũi nhất là gia đình rằng tự nhận định rằng không cần phải biết những điều tầm thường ấy thì sẽ chẳng bao giờ biết, dù là những điều nhỏ nhặt nhất trong cuộc sống hàng ngày.

Canh cua nấu với củ cải có khi vẫn còn ăn được, còn sự ích kỷ và sĩ diện mãn tính của các bậc phụ huynh nấu chung với sự thụ động ỷ lại của các con vàng con bạc thế hệ @ sẽ còn tạo ra một tương lai còn nhiều chuyện cười mà như khóc cho chính chúng ta. Thật đấy!

Hoàng Huy

by hoanghuyuk

Bài viết gây tranh cãi: DU HỌC LÀ ĐỂ………..TRỞ VỀ????

(Bài đăng trên Tuần Việt Nam - Vietnamnet )

Du học ngày càng trở thành kênh đầu tư nóng bỏng trong cộng đồng bố mẹ Việt. Người người nhà nhà muốn sử dụng du học như một tên lửa đẩy bắn “của để dành – hạt giống tương lai” của mình bay vào quỹ đạo của những nền giáo dục tiên tiến – những quốc gia văn minh. Tuy nhiên, câu chuyện hậu Du học: nên ở hay nên về luôn luôn là một câu hỏi không dễ trả lời, nhất là với những trong cuộc: những du học sinh.
Nhiều năm trước, chính bản thân tôi, đã từng có thời hồ đồ mà nghĩ rằng “Chúng ta chỉ sống một lần, và chúng ta được quyền chọn nơi nào tốt nhất, tuyệt nhất để sống cuộc đời này.” Nhưng rồi đến một ngày, sau khi đã đi đủ xa, học đủ thấm, tôi thấy mình sẽ có phần “bất hiếu” nếu như tiếp tục giữ suy nghĩ đó trong đầu, đơn giản là vì tôi chưa bao giờ dám “mặc cả” với bố mẹ mình rằng “Bố mẹ sinh con ra là phải cho con được sống trong đầy đủ vật chất đấy nhé, khốn khó quá con sẽ không làm con của bố mẹ nữa, sẽ làm con nhà khác….”. Vậy đấy, chúng ta ta mãi mãi không có quyền lựa chọn hai điều thiêng liêng nhất trong cuộc sống này: gia đình và Tổ Quốc.
Bao nhiêu năm du học ở nước ngoài, tôi vẫn cứng nhắc và bảo thủ yêu cầu bạn bè và thầy cô gọi tôi đúng bằng cái tên thuần Việt mà cha mẹ đã đặt cho tôi trong khi nhiều bạn bè tôi có vẻ rất hào hứng thích thú với những cái tên Tây lạ hoắc, nào Amy, nào Annie, nào Johny…..
“Nope, I am Huy, not Harry, not Hugh, not Tony….,just Huy.”
(Không, tôi là Huy nhé, không phải Harry, không phải Hugh, không phải Tony…..chỉ là Huy thôi) - tôi đã nhiều lần phải đính chính như thế trước khi người ta kịp đặt cho tôi một cái tên Tây lạ hoắc mà chính tôi cũng không quen. Sâu thẳm sau đó là sự kiên định quyết không chịu quên nguồn gốc Việt Nam của mình.
Có một tâm lý cực kỳ mâu thuẫn đang lan tràn trong rộng khắp xã hội Việt Nam bây giờ: nhiều người ngưỡng mộ Singapore, ngưỡng mộ Hàn Quốc, Nhật Bản vì sự phát triển thần kỳ của họ, ai cũng ước mơ một ngày nào đó chúng ta theo kịp họ. Nhiều người tỏ ra tiếc thương Lý Quang Diệu – một trong những du học sinh xuất sắc nhất của thế kỉ 20, khi ông ra đi. Tuy nhiên, xu hướng tâm lý “Du học, đi đi đừng về!” hay “Đã sang được đến Mỹ rồi, sao lại về?” đã bao giờ ngủ quên một phút trong phần đông tâm thức người Việt? Phải chăng chúng ta chỉ thích uống rượu vang ngon nhưng không bao giờ muốn trồng nho?

Tôi tự hỏi mình:
Singapore bây giờ sẽ như thế nào nếu như không có một Lý Quang Diệu dám dũng cảm trở về từ Anh Quốc? Rất có thể sẽ có một ông luật sư Lý Quang Diệu nổi tiếng với văn phòng luật ngay trên phố Baker Street, Luân Đôn….nhưng chắc gì đã có một đảo quốc sư tử xinh đẹp – niềm tự hào của Đông Nam Á.
Hàn Quốc bây giờ sẽ như thế nào nếu như không có hàng vạn du học sinh Hàn Quốc tình nguyện trở về, đồng sức đồng lòng cùng vực dậy một đất nước đói kém và lạc hậu sau chiến tranh? Rất có thể sẽ có những cộng đồng người Hàn Quốc đông đúc và sầm uất hơn ở New York, ở San Francisco, ở Paris……nhưng chắc gì người ta đã biết đến Hàn Quốc như con rồng kinh tế Đông Á như ngày nay.

Nhìn những người bạn quốc tế của tôi, học xong ở xứ người, họ hồ hởi cầm tấm bằng về đóng góp cho quê hương họ trong khi nhiều bạn bè tôi mang CV chạy ngược chạy xuôi mong kiếm tìm được một công việc ở lại, tôi cảm thấy chạnh lòng.
Phải chăng Việt Nam đông đúc và tắc đường hơn Ấn Độ, Pakistan?
Phải chăng Việt Nam nghèo – đói và nóng hơn Phi Châu?
Hay phải chăng Việt Nam chưa phát triển xứng tầm không phải là do thiếu tài nguyên, thiếu tiềm năng, thiếu cơ hội……..mà là do thiếu những con người dũng cảm và dám dấn thân?
Không có ai dám khẳng định, với du học sinh, ở lại hay trở về là chắc chắn sẽ thành công.
Tôi tin rằng ở nước ngoài, có nhiều triển vọng để thành công, có nhiều cơ hội để hạnh phúc, tuy nhiên, nếu là người Việt, mảnh đất duy nhất trên thế giới này mà bạn có thể hạnh phúc trọn vẹn chỉ có thể là Việt Nam.
Mỗi đất nước đều có những vấn đề - những khó khăn, hạn chế riêng của mình; tại sao lực lượng du học sinh, những tinh hoa của tuổi trẻ đất nước được đào tạo bài bản ở nước ngoài, đã được đi được thấy được trải nghiệm những điều mới lạ và tốt đẹp lại không là lực lượng tiên phong mang về những làn gió mới cho đất nước?
Có những vấn đề chung, thế hệ 6x-7x chưa giải được, những mong 8x-9x sẽ tiếp tục giải quyết, nhưng chúng ta thoái thác, đùn đẩy lại, cứ thế cứ thế, chúng ta già đi trong sự vun vén cá nhân để lại một đất nước cô đơn giữa một dân số tưởng chừng như đông đúc.
Có một sự khác biệt rất rõ nét trong tư duy của người Việt và người Phương Tây.
Người Việt nghĩ, đằng sau sự giàu có là gì? Là siêu giàu!!!! Còn phương Tây? Đằng sau sự giàu có là gì? Là Tổ Quốc, là sự thịnh vượng chung cho tất cả mọi người.
Chúng tôi không muốn chỉ quan tâm đến đất nước, đến gia đình mình bằng những đồng ngoại tệ gửi về đính kèm những ánh mắt nhớ thương chưa bao giờ dám rơi nước mắt. Chúng tôi muốn dấn thân, muốn một lần được sống hết mình vì Tổ Quốc nơi đã nuôi chúng tôi lớn khôn từ củ sắn củ khoai, từ mặn mòi muối biển.
Để kết lại bài viết này, có lẽ xin mượn lời của cha tôi, một cựu du học sinh thế hệ 4x, một người đã dũng cảm trở về và chưa bao giờ hối tiếc, đã nói với tôi- một du học sinh 8x
“Tuổi trẻ không dùng để thở than, để lo lắng, quan ngại…..từ xa…….nếu có tài năng, hãy trở về để cùng đẩy đất nước mình đi lên!”

by hoanghuyuk

“CON NHÀ NGƯỜI TA………."

Có cô em nhắn tin “Anh, cụm từ Con nhà người ta tiếng Anh dịch như thế nào nhỉ?”
Ngồi cả ngày nghĩ nát óc mình cũng chưa tìm ra được một từ tiếng Anh nào mang nghĩa tương đương với “Con nhà người ta”- cụm từ huyền thoại và luôn được ưa chuộng của các ông bố bà mẹ Việt trong công nghệ nuôi dạy con, mình đành ngậm ngùi kết luận: “Con nhà người ta” chắc là đặc sản của hệ giáo dục gia đình Việt Nam, Tây không có. Rất lạ và rất riêng!
Khi bạn còn nhỏ, chắc là đã quá quen với……..
“Con nhà người ta, cũng ngần ấy tuổi mà biết tự đánh răng, tự xếp chăn màn……
hay
“Con nhà người ta, cũng ăn cơm ăn canh như thế, mà học hành đâu ra đấy, có mải chơi như con nhà này đâu!!!!!
Lớn hơn chút nữa thì…
“Con nhà người ta đỗ ĐH A, ĐH B, ĐH C……điểm cao chót vót, đằng này con nhà mình thì………
“Con nhà người ta đã có vợ có chồng hết rồi, con nhà mình cứ trơ trơ ra…….

Trong một xã hội kỳ thị các giá trị khác biệt như Vietnam, sự xuất hiện của anh A con bác B, hay chị C con chú D – được gọi chung bằng đại từ “con nhà người ta”- được coi là một tất yếu khách quan. Thực ra, cái mà các ông bố bà mẹ Việt sợ nhất không phải là con mình dốt, con mình kém, mà là sợ một mình nó dốt, trong khi xung quanh người ta giỏi hết. Dốt cũng được, nhưng tuyệt đối không được dốt một mình. Thế nên mới có chuyện, ở phương Tây, một học sinh được điểm 4 thì chỉ buồn vì đã trượt nhưng ở Vietnam, cũng 4 điểm, nhưng buồn vẫn pha lẫn chút vui vì cũng có mấy đứa “con nhà người ta” cũng bị trượt giống mình, và vẫn còn hơn hẳn mấy đứa bị 3-2-1.
Và thế là, truyền thống đeo gông lên cổ trẻ con ở Vietnam đã bắt đầu từ rất sớm, học ngày thường không đủ, phải học cả cuối tuần nữa, để không bị tụt hậu với “con nhà người ta”. Sự so sánh mượn hình ảnh ngáo ộp “con nhà người ta” được nhiều ông bố bà mẹ áp dụng triệt để từ khi đứa con lọt lòng cho đến khi những đứa trẻ đó, 20-30 tuổi, thậm chí còn hơn cả thế nữa.
Hãy thử nhìn xem, “con nhà người ta” đã giúp được gì cho con của bạn.

“Con nhà người ta” làm con nhà mình bị mặc cảm yếu kém vì bị đem ra làm đối tượng so sánh, từ đó sinh ra tự ti. Bị gặp “con nhà người ta” nhiều trong những bữa cơm gia đình, có thể gây áp lực tâm lý lớn cho trẻ và dẫn đến những tổn thương tinh thần nếu như con nhà mình là một đứa trẻ nhạy cảm. Vâng, không ai thích bị đem ra so sánh với người khác cả- đó là tâm lý nguyên thuỷ của con người. Chắc bạn sẽ không bao giờ muốn nghe thấy con bạn nói rằng “Bố nhà người ta đưa con đi học bằng xe Bentley, bố nhà mình đưa con đi học bằng xe Honda.” hay “Mẹ người ta mua cho con cặp sách xịn, mẹ mình nói con dùng lại cặp sách của anh chị”. Bạn không muốn nghe thấy những điều đó phải không? Vậy thì cũng đừng bắt con bạn gặp “con nhà người ta” trong những lời răn dạy của bạn. Thế đấy!

“Con nhà người ta” lôi kéo con nhà mình vào một cuộc đua tranh mệt mỏi, và không cần thiết. Vì sao phải bắt con thức ngày thức đêm để tập viết chữ đẹp nhất, giải toán nhanh nhất, thậm chí tập thể dục đẹp nhất. Nhiều ông bố luôn ngại quan ngại về “chạy đua vũ trang” của thế giới trên bàn nhậu, nhưng chẳng hề mảy may lo lắng về cơn sóng ngầm “chạy đua giáo dục” trong chính ngôi nhà mình. Thế đấy!

Hội chứng “Con nhà người ta” nếu lây lan trên diện rộng có thể góp phần gây mất cân bằng xã hội. Con nhà người ta học y hàm Tiến sỹ, con nhà bạn cũng học y hàm Tiến sỹ, con nhà bà hàng xóm cũng học y hàm Tiến sỹ và một ngày bạn sẽ thấy ngoài chợ ông Tiến sỹ đang bán rau, bà thạc sỹ đang rao thịt, còn bọn cử nhân đang đợi hết phiên chợ thì vào quét lá. Thế đấy!
“Con nhà người ta từng ấy tuổi đạt học bổng TS Mỹ….. Dạ vâng, thì có sao?
“Con nhà người ta 25 tuổi đã có vợ có chồng, có cháu cho tôi bế……Dạ vâng, thì có sao?
Chúng ta cần phải nhìn lại một cách nghiêm túc nhất, hội chứng "Con nhà người ta" có phải là một hình thái GATO cao cấp, một dạng thức tinh vi của chủ nghĩa cầu toàn xuất hiện ở một bộ phận phụ huynh không?
Mỗi người trong chúng ta đều là những giá trị khác biệt không hề trùng lặp trong hơn 7 tỉ người trên thế giới, con cái bạn cũng vây. Vì sao lại phải là bản sao, phải na ná, phải chạy đua theo một ai đó?

Mỗi con người đều bình đẳng khi được ban tặng một cuộc sống để hít thở, để phiêu du, để khám phá, để buồn để vui, để khổ đau hay hạnh phúc, vậy nên xin các ông bố bà mẹ Việt đừng quá tham lam mà đòi sống hộ luôn cuộc đời của con mình; xin hãy trả “con nhà người ta” về cho người ta, để con nhà mình được phát triển tự nhiên nhất theo một nhịp độ riêng.
Và nếu như cần điều gì đó để tiếp thêm động lực cho con cái, thì đó là sự động viên, khích lệ, chia sẻ, khuyên bảo, và dành thời gian cho con mỗi ngày hơn là một sự so sánh xấu xí không nên có mượn danh “con nhà người ta”……..
Đừng bắt hoa hồng phải nở theo giờ, đừng bắt quả táo phải giống quả cam, và xin hãy ngừng bắt con trẻ phải lớn nhanh như suy nghĩ của bạn.

by hoanghuyuk

ĐẠI HỌC……HAY HỌC……..ĐẠI???

Dù không phải một nhiếp ảnh gia, mình vẫn thường có thói quen đi tìm giữa dòng chảy thường ngày của cuộc sống những tượng đài đẹp đẽ và bình dị như một thói quen của kẻ thích săn tìm cái đẹp.

Và những ngày này 8 năm trước, ngày mà mình theo Bố đi thi đại học, ngày ấy mình đã nghĩ rằng có lẽ ở nước Nam này, một trong những hình ảnh đẹp nhất, lay động nhất là những ông bố bà mẹ mặc nắng kệ mưa đợi chờ con – những “của để dành” yêu thương bước vào một đấu trường lớn. Dù là một bác nông dân chân chất hay một công chức nơi thành phố, giây phút ấy họ đều giống nhau: chứa chan niềm tin nơi ánh mắt, tin về một tia hi vọng tươi sáng cho tương lai cho con em mình. Cả thế giới, có lẽ chỉ Việt Nam có những khung hình giản dị nhưng rất đỗi thiêng liêng ấy……

Nhưng rồi càng học, càng đi xa, càng hoà mình giữa dòng đời cuộn sóng, mình lại thấy thương hơn những ông bố bà mẹ nơi cửa trường thi mỗi khi tháng 7 về. Liệu niềm tin yêu và hi vọng của họ có đi được đến đúng bến bờ mong đợi……

Bao lâu nay chúng ta đánh giá thế nào về kết quả giáo dục?
Một học sinh cấp 1 xuất sắc là được lên học ở cấp hai?
Một học sinh cấp 2 xuất sắc là phải được ngồi ở một trường cấp ba công lập?
Và học sinh cấp 3 thì không thể thành công nếu như không đỗ vào một trường đại học nào đó?
Và cứ thế, cứ thế……..
Lớp anh rồi đến lớp em….ai cũng bị cái gông mang tên Đại học tròng lên cổ như một nỗi ám ảnh định mệnh. Cả xã hội như mắc phải một cơn sốt phát ban, người ta mặc định Đại học như một con đường độc đạo để đi đến thành công, thành đạt. Không Đại học coi như bỏ đi, không đại học coi như tương lai mù mịt……vậy đấy, không phải một , hai người tin là vậy. Và rồi đến một ngày, người ta giật mình nhìn quanh không chỉ thế một anh cử nhân kinh tế đang ngồi bán sim điện thoại, một cô thạc sỹ Việt Nam học đi nộp hồ sơ học lại trung cấp để làm lễ tân, bằng tốt nghiệp đại học bị người ta gọi là “giấy chứng nhận thất nghiệp” một cách chua chát.

Do ai? Do ai? Do ai?

Do chính chúng ta, những người trẻ không dám và không dũng cảm đi một con đường khác, sợ bị ngã, sợ bị lạc, sợ bị gièm pha mà ùa theo một con đường chung đông nghẹt và chật ních bon chen. Nhiều người không cần quan tâm Đại học là gì, học gì mà cứ …học đại cho xong cái công thức ngớ ngẩn mà xã hội áp đặt mấy chục năm nay.

Do chính những ông bố bà mẹ vì quá khát khao những đứa con thành đạt mà đẩy bọn trẻ vào một vòng xoáy dữ dội mà chính họ cũng không hề biết rằng bên kia là Đời, là cạnh tranh, là sinh tồn mà chỉ có thực lực mới có thể tồn tại. Họ tôn thờ những tấm bằng như một thứ cứu cánh cho một cuộc sống ổn định…

Do chính cái xã hội mà bằng cấp đã thành thần hoá thánh, che phủ hết tầm nhìn từ người dân đến các nhà lãnh đạo. Không bằng cấp được mặc định hiểu như là thành phần vô dụng, dư thừa của xã hội. Và chính thế mà ở một nước cơ bản vẫn là nông nghiệp như Việt Nam mà có đến 60% các trường đại học có ngành tài chính-ngân hàng, chưa kể các hệ khác…và các đại học thì mọc lên còn nhanh hơn nấm sau mưa. Vây nên, cái nón của ngành giáo dục bị lật ngửa lên như cái nón của một người hành khất giữa một xã hội mà nhìn đầu cũng thấy cử nhân và các loại “sỹ” đang thất nghiệp.

Vậy đấy, cả xã hội đang mắc bệnh “Sỹ” mãn tính và cuồng “sỹ” nên cứ thế, hết lớp này đến lớp khác, từng người chúng ta bị rơi, bị dụ dỗ và thậm chí bị đẩy vào cái vòng điều chỉnh luẩn quẩn của xã hội mà quên mất rằng chính chúng ta mới là người điều chỉnh xã hội mà chúng ta đang sống.

Ở Phương Tây, “a gap year” – một năm trắng sau thời kỳ học phổ thông từ rất lâu đã trở thành một nét văn hoá, một công cụ thanh lọc và điều chỉnh tự nhiên của các xã hội văn minh. Rời nhà trường phổ thông, các em học sinh sẽ được quyền tự quyết đi du lịch bụi, đi làm thêm những công việc khác nhau trước khi quyết định xem việc học đại học liệu có thực sự cần thiết hay không. Họ có thể làm bất kỳ nghề gì chân chính để kiếm sống, một cô bồi bàn, một anh thợ sửa ống nước hay một chàng luật sư cũng đều được xã hội trân trọng ngang nhau như những ô màu đa sắc trong bức tranh chung của cả đất nước.

Còn ở ta, bằng cách lãng phí thời gian của bản thân mình, phải chăng chúng ta đang góp phần làm chậm hành trình của cả đất nước?

Mình chỉ muốn nhắc lại với các em học sinh đã quyết định thi và không thi kỳ thi đại học một câu nói nổi tiếng của cố tổng thống Mỹ Abraham Lincon “Không có nghề thấp hèn, chỉ có người thấp hèn.”.
Thế đấy, dù chúng ta chọn con đường nào thì cũng chỉ cần chắc chắn một điều duy nhất: đó là con đường thực sự ta muốn đi và sẽ đi hết sức mình. Còn đại học cũng sẽ chỉ là một điểm xuất phát tốt nếu đó thực sự là đại học, còn nếu là học đại…..thì đó sẽ chỉ là giây phút bắt đầu cho những ngày giông gió ở bên ngoài giảng đường mà thôi.

Vậy nên đại học hay không đại học, mỗi chúng ta đều cần sống với trách nhiệm cao nhất với tương lai của chính mình, biết thương củ sắn củ khoai và giọt mồ hôi của bố mẹ. Đừng học đại cho xong, làm đại cho qua, và sống đại cho hết kiếp.

Hoàng Huy.

by hoanghuyuk